» 2014 » آوریل

حق الناس (5)؛ «حق تعیین سرنوشت» مهم‌ترین «حق الناس»

سید جواد ورعی خدای متعال برای انسان در عرصه های مختلف زندگی حقوق متنوعی به رسمیت شناخته، حق حیات، حق کمال، حق تعیین سرنوشت، حق آزادی اندیشه، آزادی بیان، حق تحصیل، حق اشتغال و … در میان حقوق اجتماعی و سیاسی مردم، «حق تعیین سرنوشت» از اساسی ترین آن هاست. هر فرد و هر ملتی […]

حق الناس (4)؛«حق الله» مبنای «حق الناس» در عرصه حاکمیت

سید جواد ورعی «حق الله» چه نسبتی با «حق الناس» دارد؟ آیا پذیرش یکی به معنای نفی دیگری است یا با یکدیگر ملازم و همراهند؟ علت طرح این سئوال آن است که در برخی از فلسفه ها پذیرش «حق حاکمیت خداوند»، با نفی «حق حاکمیت انسان» ملازم و همراه دانسته شده است. استاد شهید مطهری […]

آيا سياست ما عين ديانت ماست؟ (5) استقلال

سيد ضياء مرتضوي 1- يكي از اصول قطعي و پايدار در سياست خارجي نظام سياسي اسلام، اصل سلطه‌ناپذيري در برابر بيگانه است. افزون بر آيات و رواياتي كه اصل “حاكميت” را تنها از آن خداوند تعالي مي‌داند و از هر حكمي به جز حكم الهي باز مي‌دارد، يك دليل روشن اين اصل، همان قاعده “نفي […]

شهید مطهری و نظریه دیکتاتوری صالح؛ محمد سروش محلاتی

(مصاحبه با سایت جماران 11/2/93) *:موضوع گفتگوی امروز ما تلقی و تفسیر استاد مطهری از رابطه «جمهوریت و اسلامیت»، و همین طور نسبت این تفسیر با دیدگاه امام خمینی است، بنظر شما بررسی این موضوع، چه ارزش و اهمیتی دارد؟ ج: تحلیل دیدگاه استاد مطهری در این باره، هم به لحاظ نظری هم به لحاظ […]

شهيد مطهري و جريان تكفيري؛ سید جواد ورعی

اشاره موسسة “مفتاح كرامت” كه چند صباحي است در حوزه علميه قم آغاز به كار كرده است، مطالعه و پژوهش در قلمرو “فقه با گرايش اجتماعي ـ سياسي” به معناي گسترده آن را در در دستور كار خود قرار داده است. اين مؤسسه فقه كارآمد را در پرتو انديشه‌هاي ناب بنيانگذار جمهوري اسلامي حضرت امام […]

حق الناس (3)؛ اهمیت «حق الناس» بر «حق الله»؛ سید جواد ورعی

در کتاب الحج بحثی است که آیا کسی که حج بر او واجب شده، ولی به دیگری بدهکار است و طلبکار در آستانه سفر او به حج، طلبش را مطالبه می کند، چه وظیفه ای دارد؟ آیا باید سفرش را تا پرداخت بدهی اش به تأخیر اندازد، چون حق الناس بر حق الله تقدم دارد؟ […]

حق الناس (2)؛ فقه و تفاوت «حق الناس» با «حق الله»

سیدجواد ورعی در منابع دینی در برابر «حق الله» اصطلاح «حق الناس» قرار دارد که به معنای حقوق مردم است، اعم از حقوق انسان که امروزه از آن به «حقوق بشر» یاد می شود، یا حقوق عمومی مردم در جامعه و در برابر حکومت که از آن به «حقوق شهروندی» تعبیر می شود، یا حقوقی […]

الزام‌ها و چالش‌های اخلاقی گفت‌و‌گوی دینی؛ سید ضیاء مرتضوی

گفت‌ و‌گوی دینی آداب و الزام‌هایی دارد؛ چنان که آفت‌های چندی می‌تواند آن را به بی‌راهه بکشاند و از یک فرصت سازنده به تهدیدی در اندیشه و اخلاق فرد و جامعه در ‌آورد. این الزامات برخی در حوزه مسائل عام اجتماعی و فرهنگی و سیاسی جای دارند که در چارچوب وظایف و سیاست¬های اشخاص و […]

حمله به مدرسه فيضيه و واكنش حوزه نجف

مقدمه حوزه علميه نجف از نيمه دوم سال1341 كه روحانيون ايران در اعتراض به مصوبه دولت درخصوص انجمن‌هاي ايالتي و ولايتي با انگيزه ديني به مخالفت برخاستند، از منويات آنان پشتيباني نمود و اين حمايت را در مقطع بعدي مبارزات روحانيون ايران يعني رفراندم شاه ادامه داد. در دوم فروردين 1342 حادثه‌اي رخ داد كه […]

ويژگي‌هاي فقه امام خميني؛ سيد ضياء مرتضوي

ترجمه و تلخيص: محمد كاظم تقوي اشاره نويسنده محترم، فاضل محقق حضرت حجت الاسلام والمسلمين سيد ضياء مرتضوي در مقدمه تفصيلي بر كتاب خود «مشكاة الشريعة في شرح تحرير الوسيله» در نگاهي تاريخي به تطوّر فقه و فقاهت، دوره‌هاي مختلف و متكامل فقه را به قرار زير به تبيين نشسته است: 1 ـ عصر تشريع […]

تولد و تحصيل نوزدهم فروردين سالروز شهادت آيت‌الله سيد محمد باقر صدر و خواهر عالمه‌اش بنت الهدي مي‌باشد. محمد باقر در تاريخ 25 ذيقعده 1353 در شهر مقدس كاظمين در يك خانواده اصيل و عالِم خيز ديده به جهان گشود. از پنج سالگي به مدرسه رفت و تا يازده سالگي دوره ابتدايي را به اتمام […]

مشروطه را با استخاره به توپ بستند!؛ سید ضیاء مرتضوی

1- قرآن کریم از یک سو فرعون را در ردیف کسانی می‌شمارد که از دین استفاده ابزاری کرده و برای دستیابی به منافع شخصی خود و برداشتن مخالفان از سر راه به آن متوسل می‌شوند، و از سوی دیگر از کسانی سخن گفته که تلاش و عمل آنان بیهوده و در واقع مخالف خواست خداوند […]

دولت و ابزار های الزام به شریعت (9) منطق توقیف یا توقیف منطق؟

محمد سروش محلاتی طرح مسأله دولت ها به دلیل آن که از قدرت برخوردارند، لذا «می‌توانند» با شیوه های مختلف، با آن چه که نمی‌پسندند برخورد نموده، آن را «محدود» نموده و یا به طور کلی «معدوم» کنند. البته دانش های مختلفی مانند حقوق وجود دارد که اصول حاکم بر این توانستن را ارائه نموده […]

حق الناس (1)؛ سید جواد ورعی

درآمدی بر بحث در روز 24 خرداد 1392، و در روز رأی گیری انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری، رهبر انقلاب جمله ای بر زبان راندند که به دلیل اهمیت و میزان تأثیرگذاری آن در روند برگزاری سالم انتخابات و نتایج آن مورد توجه قرار گرفت و بارها از سوی رجال و شخصیت های سیاسی و […]

زندگی‌نامه علمی سید احمد خمینی؛ محمدکاظم تقوی

بندگی خالصانه امام خمینی(ره) برای حق‌تعالی توفیقات و نعمت‌های فراوانی برای او در پی داشته که یکی از آنها برخورداری از خانواده هم‌فکر، هم‌دل و همراه بوده است. در تمام فراز و نشیب‌ها و سختی و راحتی و تلخ و شیرین دوران مبارزات و قبل از آن در دردسرها و مشکلات پس از پیروزی انقلاب […]

تفسیر به رأی؛ محمدکاظم تقوی

نقد تفسیر آیت الله مصباح یزدی از «جمهوری اسلامی» با تعربف امام خمینی امام خمینی (س) دارای فکری عمیق و ابعاد شخصیتی ویژه¬ای بود که در مقام علم و عمل او، این جامعیت و شمول و نیز عمق و ژرفا برای ژرف¬اندیشان قابل مشاهده است. او با صدای رسا در عرصه علم، علوم ظاهری و […]